De enige ware Wijnstok (Johannes 15:1-8)

Genieten jullie er ook van, dat alles groen wordt, gaat bloeien en kleur krijgt?

Vorige zomer, ergens op een verkeerd moment heb ik in de tuin een struik gesnoeid, maar alle takken zijn nu groen, behalve de takken waar ik aan gesnoeid heb. Ze brengen geen vruchten voort en van die takken geniet ik niet. 

In mijn geval was dat mijn eigen schuld. Ik had ze blijkbaar op de verkeerde manier gesnoeid en nu hangen ze daar maar kaal en doelloos, ze verstoren eigenlijk het zicht op de bloeiende takken. 

De Bijbel gebruikt dit beeld om een geestelijke waarheid uit te leggen. Deze wereld is meer dan alleen datgene wat we zien. Juist wat we zien is minder echt dan wat we niet zien omdat alles wat we om ons heen zien, op een dag zal vergaan, maar dat wat we niet zien blijft. 

Maar dat wat we zien, om ons heen in de natuur, kan ons wel dingen leren over die onzichtbare spirituele wereld. 

Dat doet de Heere Jezus in Johannes 15. 

Johanens 15:1-8
Ik ben de ware Wijnstok en Mijn Vader is de Wijngaardenier. 2 Elke rank die in Mij geen vrucht draagt, neemt Hij weg; en elke rank die vrucht draagt, reinigt Hij, opdat zij meer vrucht draagt. 3 U bent al rein vanwege het woord dat Ik tot u gesproken heb. 4 Blijf in Mij, en Ik in u. Zoals de rank geen vrucht kan dragen uit zichzelf, als zij niet in de wijnstok blijft, zo ook u niet, als u niet in Mij blijft. 5 Ik ben de Wijnstok, u de ranken; wie in Mij blijft, en Ik in hem, die draagt veel vrucht, want zonder Mij kunt u niets doen. 6  Als iemand niet in Mij blijft,  wordt hij buitengeworpen zoals de rank, en verdort, en men verzamelt ze en werpt ze in het vuur, en zij worden verbrand. 7 Als u in Mij blijft en Mijn woorden in u blijven,  vraag wat u maar wilt en het zal u ten deel vallen. 8 Hierin wordt Mijn Vader verheerlijkt, dat u veel vrucht draagt en Mijn discipelen bent.

Aan de hand van deze woorden denken we na over 

1. De valse en de ware Wijnstok
2. De vereniging met de Wijnstok
3. Hoe we meer vruchten kunnen dragen

1. De valse en de ware Wijnstok

Vers 1
Ik ben de ware Wijnstok en Mijn Vader is de Wijngaardenier.

Sarah liet vorige week zien wat het betekent dat de Heere Jezus zei: Ik ben de deur. Hij was niet een deur zoals we die hier zien, maar Hij is op een geestelijke manier een deur, door Hem kunnen we tot God komen. 

En hier zegt de Heere Jezus: Ik ben een wijnstok. Ook niet letterlijk natuurlijk, maar Hij zegt: Ik ben de ware Wijnstok. Alle wijnstokken in de wereld zijn maar een plaatje, een schaduw van de echte wijnstok. Ze laten allemaal iets zien van wie Jezus is.

En er is nog een reden waarom de Heere Jezus zegt dat Hij de “ware” wijnstok is. Eigenlijk vat dit beeld de hele wereldgeschiedenis samen. 

Dit was het doel van God, een volk op aarde dat vruchten zou voortbrengen, dat in liefde voor Hem en voor elkaar zou leven. We zien dat in het Oude Testament.

Nadat de mensen in de hof van Eden gevallen waren in zonde, koos God het volk Israel uit om hen bijzondere liefde en zorg te bewijzen zodat ze weer gingen leven op een manier die Hem verheerlijkte. 

Maar Psalm 80 laat zien hoe dat afliep:

Psalm 80:9-17
U hebt een wijnstok uit Egypte uitgegraven, de heidenvolken verdreven en hém geplant. 10 U hebt een plaats voor hem bereid en hem wortel doen schieten, zodat hij heel het land vulde. 11 De bergen zijn met zijn schaduw bedekt geweest, zijn takken waren als machtige ceders.  12 Hij breidde zijn ranken uit tot aan de zee, zijn jonge loten tot aan de rivier. 13 Waarom hebt U een bres geslagen in zijn muren, zodat alle voorbijgangers op de weg hem leegplukken? 14 Het zwijn uit het woud heeft hem losgewroet, het wild van het veld heeft hem afgegraasd. 15 O God van de legermachten, keer toch terug; kijk neer uit de hemel en zie. Zie om naar deze wijnstok, 16 de stam die Uw rechterhand geplant heeft, en dat om de Zoon, Die U voor Uzelf sterk gemaakt hebt. 17 De wijnstok is met vuur verbrand, is afgekapt; Uw volk komt om door de bestraffing van Uw aangezicht.

De wijnstok werd verbrand, afgekapt. Het volk werd losgemaakt van Gods bescherming en verbondszegening omdat ze geen goede druiven wilden voortbrengen.

We lezen dat nog duidelijker in Jesaja 5.

Jesaja 5:1-7
Ik wil graag voor mijn Beminde zingen, een lied van mijn Geliefde over Zijn wijngaard. Mijn Beminde had een wijngaard op een vruchtbare heuvel. 2 Hij spitte hem om en zuiverde hem van stenen, Hij beplantte hem met edele wijnstokken. In het midden ervan bouwde Hij een toren, en hakte ook een perskuip daarin uit. Hij verwachtte dat hij goede druiven zou voortbrengen, maar hij bracht stinkende druiven voort. 3 Nu dan, inwoners van Jeruzalem en mannen van Juda, oordeel toch tussen Mij en Mijn wijngaard. 4 Wat is er nog meer te doen aan Mijn wijngaard, dan wat Ik eraan gedaan heb? Waarom heb Ik verwacht dat hij goede druiven zou voortbrengen, terwijl hij slechts stinkende druiven voortbracht? 5 Nu dan, Ik wil u graag bekendmaken wat Ik met Mijn wijngaard ga doen: Ik zal  zijn omheining wegnemen, zodat hij verwoest zal worden; Ik zal een bres slaan in zijn muur, zodat hij vertrapt zal worden. 6 Ik zal er een wildernis van maken. Hij zal niet gesnoeid worden of geschoffeld, maar doornen en distels zullen er opschieten. En Ik zal de wolken gebieden geen regen erop te laten neerkomen. 7  Want de wijngaard van de HEERE van de legermachten is het huis van  Israël, en de mannen van Juda zijn Zijn lievelingsplant. Hij verwachtte goed bestuur,  maar zie, het werd bloedbestuur,  gerechtigheid, maar zie, het werd geschreeuw.

Wat een verschrikkelijke werkelijkheid. De wereld vol zonde en kwaad wordt aan zijn lot overgelaten, maar ook het volk waar de Heere zoveel liefdevolle zorg aan had bewezen. 

Steeds weer lezen we zo’n klaagzang, ook in Ezechiël 19:10-14 en in Mattheus 21:33-43 laat de Heere Jezus in een andere gelijkenis zien hoe brutaal het volk reageert op de liefde van de Heere, dat ze Hem geen oogst wilden geven en Zijn profeten en uiteindelijk zelfs Zijn Zoon hebben gedood. 

Breng jij vruchten voort? Wat vind de Heere in jouw leven als Hij je takken inspecteert? Van nature brengen  we net als Israel niets dan stinkende vruchten voort. We leven voor onszelf zoals de Israëlieten, we willen de oogst voor onszelf. 

Maar door wie is de wijnstok geplant? Is die oogst voor ons? Een wijnstok is een bron van vreugde, van haar druiven wordt wijn gemaakt die harten blij maakt. Maar welk hart wordt hier blij? Voor wie draagt deze wijnstok vrucht? Voor de Vader! De Vader is de Wijngaardenier! Hij zoekt vruchten, Hij geniet van vruchten in ons leven.

Maar het volk Israel verwierp Hem en zo werden ze afgehouwen, verwoest, ontworteld en overgegeven aan de wildernis. 

Zou God zijn beloften dan niet meer nakomen? Zou Hij Zijn wijnstok helemaal opgeven? Zou Zijn plan om op aarde een volk te hebben wat Hem en elkaar innig liefhad mislukt zijn? 

Nee, Jezus zegt: “Ik ben de ware Wijnstok.” In tegenstelling tot alle andere mensen bracht Hij vruchten voort. Heerlijke vruchten, bij Zijn komst zei hij: “Zie, Ik kom om Uw wil te doen, o God.”

Uit dat afvallige volk Israel, uit dat verworpen verbondsvolk, uit die afgehouwen stronk van Isai, komt een klein scheutje op, zoals we ook tijdens de onderwijsavond over de doop hebben overdacht. Alles richt zich nu op Christus, want Hij was de enige die trouw was aan God, de enige, als een nieuwe Adam, uit wie God een nieuwe mensheid kon scheppen. Zo hervormt de Heere Jezus hier een nieuwe volk in en om zichzelf. 

Hij is de ware wijnstok, degene met wie God kon werken, aan wie Hij Zijn verbondszegeningen kwijt kon, het ware volk van God, het beloofde Nageslacht van Abraham, het Verbondshoofd, de ware Israëliet. 

Dit is wat de Heere Jezus hier zegt, wat een betekenis had dit voor zijn Joodse luisteraars. Het veroordeelde hen, dat zij niet de ware wijnstok waren en het troost hen, dat ze met die ware Wijnstok verenigd kunnen worden.

Dat zien we in vers 4 en 5, we komen straks nog terug op vers twee en drie.

2. De vereniging met de ware Wijnstok

Vers 4
Blijf in Mij, en Ik in u. Zoals de rank geen vrucht kan dragen uit zichzelf, als zij niet in de wijnstok blijft, zo ook u niet, als u niet in Mij blijft. 5 Ik ben de Wijnstok, u de ranken; wie in Mij blijft, en Ik in hem, die draagt veel vrucht, want zonder Mij kunt u niets doen.

Zie je je vruchteloze leven? Wil je dat anders? Misschien probeer je het zelf. Je betert je leven, je probeert anderen vriendelijker te behandelen, minder te zondigen. Maar het lukt niet. 

Hoe gaat het met met jullie in de strijd tegen de zonde? En hoe strijden jullie? De Heere Jezus zegt hier dat je uit jezelf geen vruchten voort kunt brengen, net zo min als een tak zou gaan bloeien als die afgebroken op de grond lag of aan een verkeerde boom groeit. 

Echt, zonder de Heere Jezus kun je niets doen, het zal niets meer dan eigengerechtigheid zijn. Vruchten, gevoed door angst om anderen te behagen of pogingen om aan de straf te ontsnappen. Geen liefdesvruchten.

Misschien wacht je op vruchten in je leven voor je je over durft te geven aan de Heere Jezus, voor je durft geloven in Hem tot redding van je ziel, dan kun je lang wachten! Want je hebt Hem juist nodig, je hebt verzekering van redding nodig om lief te hebben. 

En daarom roept Jezus je vanmiddag op, ons allemaal, broeders en zusters, om in Hem te blijven. 

In Hem blijven, alsof we zo geboren zijn? Nee, er staat meer iets als verblijven. Zoals we in iemands huis kunnen verblijven. Je moet in die Wijnstok komen voor je daarin kunt blijven.

En dat is de grote vraag, als je vanmiddag vruchten wilt dragen, als je de Vader wilt verheerlijken, ernaar verlangt dat Hij van je leven kan genieten, dan moet je verbonden worden aan Christus, want zonder Hem kun je niets doen! 

Maar hoe worden we onderdeel van die Wijnstok, hoe worden we met Christus verbonden?

In Romeinen 11 wordt de Heere Jezus ook vergeleken met een boom, een olijfboom, die ook vruchten draagt, ook wel de Levensboom genoemd. En daar zien we hoe een mens van Hem afgescheiden wordt, maar ook hoe iemand met Hem verenigd wordt. 

Romeinen 11:20
Door ongeloof zijn zij (natuurlijk nageslacht van Abraham) afgerukt en u (gelovigen uit de heidenen) staat door het geloof.

Zie je dat? Door het geloof, door vertrouwen in Christus én Zijn Woord, wordt je losgemaakt van de wereldse boom, van vergiftigde wortels, afgesneden, een boom die slechte vruchten voortbrengt en verenigd met deze wijnstok, geënt in Christus zodat Zijn leven, Zijn liefde door je heen gaat stromen en je vrucht kunt dragen! 

Wil je dat? Kom dan, voor het eerst, of opnieuw gelovend tot Christus. Geef je aan Hem en Zijn Woord over. Ongeloof en weerstand tegen Hem, verhindert Zijn werk in je leven. Maar in overgave aan Hem, zal Zijn leven en liefde door je heen stromen zodat je vruchten zult dragen, vanzelf, door Hem! 

Vrucht dragen is geen voorwaarde om in Hem te zijn, niet de manier waarop je ingeënt wordt, het is het gevolg!

3. Hoe we meer vruchten kunnen dragen

Nu terug naar de verzen twee en drie.

Vers 2
Elke rank die in Mij geen vrucht draagt, neemt Hij weg; en elke rank die vrucht draagt, reinigt Hij, opdat zij meer vrucht draagt. 3 U bent al rein vanwege het woord dat Ik tot u gesproken heb. 

Wil jij dit ook? Meer vrucht dragen. Allereerst rust door het geloof in Hem, maar is dit geloof alleen in je idee van Jezus, of in Zijn Woorden? 

Dit zegt Jezus tegen een grote groep Joden die in Hem geloofden: 

Johannes 8:30-32
30 Toen Hij deze dingen sprak, geloofden velen in Hem. 31 Jezus dan zei tegen de Joden die in Hem geloofden: Als u in Mijn woord blijft, bent u werkelijk Mijn discipelen, 32 en u zult de waarheid kennen, en de waarheid zal u vrijmaken.

Discipelen, zij die de woorden van de Heere Jezus horen en geloven, en daarnaar willen leren leven zijn het die vruchten dragen en de Vader verheerlijken! 

Wil jij Zijn discipel zijn? Wil je vrij zijn van zonde en stinkende vruchten? Dan zal de Vader je reinigen! Hoe doet Hij dat? Hoe snoeit de Heere in ons leven? Door lijden of verdrukking? Zeker, soms, of vaak gebruikt de Heere, het loutert de gelovige, maar lijden op zich kan net zo goed verharden. Kijk wat vers 3 zegt, dit is hoe God reinigt: 

Vers 3
U bent al rein vanwege het woord dat Ik tot u gesproken heb.

Het Woord van de Heere Jezus reinigt je. Lijden kan je op andere gedachten brengen, maar dat kan de Heere ook op andere manieren. Het Woord, in welke situaties het ook tot je komt, vernieuwd je denken, Zijn woorden zijn de bloesem die uitgroeit tot vruchten, liefdedaden waar de Vader van geniet! 

Iemand zei vorige week dat hij dingen veel anders was gaan zien, door het Woord. Zijn gedachten werden gereinigd en zo kunnen er heerlijke vruchten gaan groeien. Verkeerde takken, verkeerde gedachten worden weggeknipt, gesnoeid, en de goeie groeien uit, de bloesem van Gods Waarheid bloeit uit tot vruchten van geloof en gerechtigheid.

Broeders en zusters, klamp je vast aan dit Woord, hoeveel lees je hier in? Waarin ben je geworteld? Waarmee voed je je ziel? Wereldse filosofie? Twijfel prediking? Ik-gerichte psychologie? Dan zullen er stinkende vruchten groeien in je leven! 

Drink Jezus’ Woorden zoals een tak zich vastklemt aan de stam en levenskracht ontvangt van de wortels. Laat Zijn woorden van leven en liefde in je ziel stromen. Het zal je gedachten vernieuwen en je leven veranderen! Lees dit, bestudeer dit, begrijp dit, geloof dit, gehoorzaam dit, volg dit! 

Overspoel alle verkeerde gedachten met de waarheid, verdrink de leugens in Gods Woord. Zo heiligt de Heere je, zoals in Efeze 5 staat: 

Efeze 5:26-27
Hij reinigt je met het waterbad door het Woord, 27 opdat Hij je in heerlijkheid voor Zich zou plaatsen, met Zijn gemeente [een vruchtdragende gemeente] zonder smet of rimpel of iets dergelijks, maar dat zij heilig en smetteloos zou zijn.

Zulke vruchten verlangt de Vader, zulke vruchten verheerlijken Hem. Vruchten die voortkomen uit een leven wat rust in Christus en door Zijn kracht leert leven naar Zijn Woord.

1 Johannes 2:5-6
Maar ieder die Zijn woord in acht neemt, in hem is werkelijk de liefde van God volmaakt geworden. Hierdoor weten wij dat wij in Hem zijn. 6 Wie zegt in Hem te blijven, moet ook zelf zo wandelen als Hij gewandeld heeft.

Nogmaals: Vrucht dragen is geen voorwaarde om in Hem te zijn, dat kan niet. Zonder Hem kunnen we niets doen. Het is het gevolg! Het is het bewijs van eenheid met Hem. Vruchten bewijzen dat een tak levenskracht ontvangen heeft van de wortel.

Nog een paar gedachten over de laatste verzen.

Ben je hier vanmiddag en heb je liever de woorden van de wereld, verwerp je Christus’ genade en onderwijs? O, pas op, je zult net zo eindigen als het volk Israel in Psalm 80 of Ezechiël 19:

Vers 6  
Als iemand niet in Mij blijft, wordt hij buitengeworpen zoals de rank, en verdort, en men verzamelt ze en werpt ze in het vuur, en zij worden verbrand. 

Luister naar deze waarschuwing, vlucht tot Christus. Zonder Hem kun je niets doen, maar met Hem, o onvruchtbare tak, met Hem kun je alles, met Hem en door Hem kunnen we vruchten dragen. Zie slechts op Hem, volg gehoorzaam Zijn stem. 

Vers 7
Als u in Mij blijft en Mijn woorden in u blijven, vraag wat u maar wilt en het zal u ten deel vallen.

Wat een heerlijke belofte, wat je maar wilt, wanneer je verenigd bent met Christus en vol bent van Zijn Woord, je zult het ontvangen. Wees veel in het Woord, en veel op je knieën. 

Wat een heerlijk vruchtbaar leven zullen we dan ontvangen! Geen vruchten voor onszelf, maar voor de Vader! Wat een eer voor de Heere, wat zal Hij genieten als we zo vruchten dragen, verblijvend in Christus, door het geloof en in gehoorzame overgave aan Zijn Woord.

Voortdurend rusten als een tak in een boom, drinkend van de wortel. Rust zo in Christus en drink van Zijn Woord.

Hierin wordt Mijn Vader verheerlijkt, dat u veel vrucht draagt en Mijn discipelen bent.