Welke Christelijke muziek mag ik luisteren?

We leven in een tijd waarin we vanuit alle stromingen en richtingen steeds meer overspoeld worden met Christelijke muziek. Met deze stroom van liederen dient ook de theologie van al die stromingen en richtingen zich bij ons aan.

Deze verschillende liederen leggen de nadruk op verschillende Bijbelse aspecten die ze willen bezingen. Ook worden er steeds meer verschillende muziekstijlen en vormen gebruikt om deze liederen in onze ziel te dragen. Omdat sommige liederen uit stromingen en richtingen komen die voor ons onbekend zijn, kunnen we huiverig zijn voor deze onbekende invloeden. Daarom is het goed om dit te onderzoeken en daarover eerlijke vragen te stellen.

Muzikale voorkeur en je geweten

Allereerst is het goed om muzikale voorkeur niet met je geweten te verwarren. De muziek is meestal het eerste wat ons opvalt en ons af kan schrikken. De muziek waarmee je opgevoed bent zal waarschijnlijk het meest vertrouwd voor je klinken en iets wat vreemd is geeft ons al snel een onveilig gevoel en kunnen we daarom gemakkelijk demoniseren.

Hoe dan ook, of het nu een sprankelende piano is, een bulderend orgel of een gillende gitaar, muziek heeft invloed op onze emoties. Klanken, ritme en rijm maken ons hoe dan ook ontvankelijk voor de boodschap, welke boodschap dat ook is. Dit is iets moois wat God gegeven heeft en waarmee we elkaar mogen onderwijzen en Hem mogen verheerlijken.

Muziek geeft emotie en gevoel aan de woorden, in iedere muziekstijl. Ook het tempo van de muziek heeft hoe dan ook invloed op onze emoties. Langzame liederen maken ons somber en zijn daarom geschikt voor verootmoediging en het beschrijven van Jezus’ lijden. Snellere liederen daarentegen wekken ons op en zijn daarom geschikt om God te prijzen voor verzoening, vergeving en bevrijding, maar ook voor aansporing en bemoediging om Jezus’ te volgen.

Omdat muziek emotie en gevoel geeft aan de woorden wordt de boodschap het diepst in onze ziel gedragen wanneer het gevoel en de emotie van de muziek in harmonie zijn met de boodschap. Daar kunnen deze woorden zich nestelen om herinnert te worden op latere momenten.

Daarom is muziek een prachtig middel om Bijbelteksten en heerlijke Christelijke waarheden te onthouden.

Valse profeten

Maar omdat de boodschap door muziek dieper tot ons door kan dringen is het belangrijk dat de boodschap zuiver is. Daarom is het van levensbelang om de inhoud van liederen te toetsen zoals we de inhoud van een preek toetsen.

Want ook valse profeten, of degenen die Jezus oprecht willen volgen maar misleidt zijn door een dwaling, kennen de kracht van muziek. Ook zij houden ervan om te zingen en muziek te maken. Wanneer we muziek van een bepaalde groep waarderen is de drempel niet zo hoog om ook hun theologie te waarderen.

Toets daarom de woorden. Leg hun onderwijs naast Gods Woord. Want ook hier geldt Jezus’ waarschuwing: “Maar wees op uw hoede voor de valse profeten, die in schapenvacht naar u toe komen maar van binnen roofzuchtige wolven zijn” (Mattheüs 7:15). Ook de apostel van de liefde waarschuwt, “Geliefden, geloof niet elke geest, maar beproef de geesten of zij uit God zijn; want er zijn veel valse profeten in de wereld uitgegaan” (1 Johannes 4:1).

Dat iemand veel talent heeft en prachtige muziek kan maken betekent niet dat diegene ook geschikt is om je Gods Woord uit te leggen. Daarom moeten we hoe dan ook “de Schriften onderzoeken of die dingen zo zijn” (Handelingen 17:11).

Aanbidding in geest én waarheid

De aanwezigheid van valse profeten en leraren is een werkelijkheid die Gods Woord ons voorstelt waarvoor we onze ogen niet hoeven sluiten omwille van de liefde. Ook in ons land zijn er kerkverbanden die gekenmerkt worden door oppervlakkig onderwijs en vooral horizontale liefde. Maar de liefde voor elkaar mag niet ten koste gaan van de liefde tot God. En het onteert Hem wanneer we ons blind staren op een enkel onderdeel van Zijn karakter omdat andere aspecten wat ongemakkelijk zijn en mensen afschrikken.

Eenheid, omwille van de liefde, ten koste van de waarheid is valse eenheid. Want God wil aanbeden worden in geest én waarheid (Johannes 4:23). Maar hoe weten we dan of het onderwijs wat door het lied tot ons komt te vertrouwen is of niet? Moeten we het leven van iedere liedschrijver onderzoeken en al zijn connecties in kaart brengen voordat we een lied kunnen zingen? Nee.

Natuurlijk kan dat je een beter beeld geven van de oorsprong van het lied, maar het kan ook in de weg staan om liederen met Bijbelse waarheden te zingen wanneer we ons blindstaren op de andere blinde vlekken of dwalingen van de schrijver, waarvoor we diegene zeker mogen waarschuwen. Er zijn door de eeuwen heen genoeg liederen geschreven door gebroken en dwalende Christenen (zelfs door hen die later zijn afgevallen) die toch een rijke Bijbelse inhoudt hebben en door God gebruikt zijn en worden om ons geloof op te bouwen.

Onderzoek wat echt is

Doordrenk je met Gods Woord. Wees veel alleen met de Heere, geknield, met een open Bijbel. Hoe beter je toegerust bent door de waarheid, Gods Woord – hoe meer je jezelf verdiept in wie God is en wat Hij voor ons gedaan heeft in Christus – hoe beter je kunt herkennen en proeven of het onderwijs dat tot je komt in overeenstemming is met Gods Woord en uit een goede Geest voortkomt.

Moet een lied dan altijd de hele inhoud van de Bijbel bevatten, al Gods eigenschappen en het hele Evangelie omvatten? Nee. Ook de Psalmen behandelen in verschillende situaties verschillende onderwerpen. Er zijn momenten om onszelf te verootmoedigen, om onze schuld te belijden, om elkaar aan te sporen en om God te loven en te prijzen. Wanneer we altijd onze schuld bezingen is er iets mis, wanneer we God alleen maar prijzen, mist er ook iets.

Zing niet alleen over de schaduwen

Dit maakt het allemaal misschien heel ingewikkeld. En sommigen stellen voor dat het daarom maar beter is om het alleen bij de Psalmen te houden. Dat is de veiligste weg. Maar niet de weg die Gods Woord ons wijst.

“Laat het woord van Christus in rijke mate in u wonen, in alle wijsheid; onderwijs elkaar en wijs elkaar terecht, met psalmen, lofzangen en geestelijke liederen. Zing voor de Heere met dank in uw hart.” (Kolossenzen 3:16)

We worden opgeroepen om niet alleen over de schaduwen te zingen maar ook over de werkelijkheid van het volbrachte werk van Jezus aan het kruis, waar veel Psalmen zo prachtig naar verwezen. Niet meer vanonder een bedekking maar vanuit de heerlijkheid van de bediening van de uitgestorte Geest (2 Korinthe 3:7-8). We zingen over gerealiseerde verzoening en vergeving in het bloed van Jezus, die borg is geworden van een beter verbond met zoveel betere beloften (Hebreeën 8:6).

Luister, zing en schrijf daarom liederen met een rijke Bijbelse inhoud zodat het Woord van Christus in rijke mate in ons woont, zodat we vervuld worden met de Heilige Geest (zoals Efeze 5:19 het zegt) en toegerust worden om te wandelen als kinderen van het licht. Laat je onderwijzen door verschillende soorten liederen die verschillende aspecten van het leven met en voor Jezus omschrijven, om als wijzen — goed onderwezen en vervult met Geest en waarheid — deze donkere tijd niet te verspillen (Efeze 5:15-16).

Het lied van Mozes en het Lam

Laten we in deze tijd klaagliederen zingen. Laten we elkaar onderwijzen en aansporen met psalmen, lofzangen en geestelijke liederen. Laten we God in al Zijn heerlijkheid prijzen, al Zijn eigenschappen loven en alles dat Hij in Jezus voor zondaren gedaan heeft aanbidden. Dit terwijl we uitzien naar die dag waarop we van aangezicht tot aangezicht, onbevlekt en onbesmet, volmaakt en in de maat, het lied van Mozes en van het Lam zullen zingen:

“Groot en wonderbaarlijk zijn Uw werken, Heere, almachtige God; rechtvaardig en waarachtig zijn Uw wegen, Koning van de heiligen!” (Openbaring 15:3)