Het vuur van de martelaren (1 Petrus 4:12-13)

Een aantal weken geleden hoorden we over Job en zijn reactie op het lijden wat de Heere toestond in zijn leven.

Misschien ben jij ook zo beproeft de afgelopen weken, een ziekte die je leven als het ware lam legt, of een ongeluk, calamiteiten die verschrikken. Maar niemand van ons heeft voor zo ver ik weet afgelopen weken geleden als Job, dat je alles verloren bent.

Toch kunnen ook kleinere tegenslagen of teleurstellingen je bij God vandaan proberen te trekken. Broeder, zuster, kom terug, want dat was precies wat de duivel wilde, hij roept tegen God: “hij volgt U alleen omdat U hem zegent.” Maar als Satan ons verzoekt, beproeft de Heere je, of je Hem liever hebt dan al Zijn zegeningen. 

En zo kan ziekte of tegenslag een middel zijn in de hand van de Heere om je te zuiveren van zonde en verkeerde motieven, om je dichter naar hem toe te trekken en je meer van Zijn heerlijkheid te laten zien in contrast met het kwaad van deze wereld en de zonde.

Maar niet alleen ziekte of ongelukken, dat was de eerste categorie van lijden die we vorige keer overdacht hebben, maar er is nog een categorie, directe vervolging en verdrukking door mensen, niet door ziekte of een ongeluk, maar door haat van mensen, pijniging en martelaarschap, we zien dat door de hele Bijbel, al bij Kaïn en Abel, maar vooral in het Nieuwe Testament. 

Steeds weer wordt dat lijden in één adem genoemd met het volgen van Christus. Lijden om Jezus’ naam. Lijden omdat je bij Jezus hoort. Je wordt daar in eerste instantie niet ziek van, maar mensen zullen je het leven moeilijk maken. Dit was het eerste wat nieuwe gelovigen te horen kregen, niet iets voor de gevorderden, dit is wat we moeten afwegen voordat we Christus gaan volgen:

En vele menigten trokken met Hem mee, en terwijl Hij Zich omkeerde, zei Hij tegen hen: 26 Als iemand tot Mij komt en niet haat zijn eigen vader en moeder en vrouw en kinderen en broers en zusters, ja, ook zelfs zijn eigen leven, die kan Mijn discipel niet zijn. 27  En wie zijn kruis niet draagt en achter Mij aan komt, kan geen discipel van Mij zijn. 28 Want wie van u die een toren wil bouwen, gaat niet eerst zitten om de kosten te berekenen, of hij de middelen wel heeft om het werk te voltooien? 29 Opdat niet misschien, als hij het fundament gelegd heeft en niet in staat is het te voltooien, allen die het zien, hem beginnen te bespotten, 30 en zeggen: Deze man begon te bouwen, maar heeft het werk niet kunnen voltooien. (Lukas 14:25-30)

Heb jij dit overwogen? Heb jij het kruis overwogen? Als je gedoopt bent, heb je dit beleden: “Heere, zoals ik nu onderga in het water, zo zal ik sterven, zo wil ik sterven, zo wil ik dat mijn oude mens verdrinkt maar ik vertrouw op Uw kracht dat U mij een nieuw leven zult geven, nu al als ik opkom uit het water door de kracht van de Heilige Geest, en straks als ik bevrijdt ben van mijn vlees en voor U sta!”

Heb je dit kruis op je genomen toen je tot geloof kwam? Of ben je bij het kruis blijven zitten? Neem het op, kom achter Christus aan, die afwijzing, die ongemakken voor je vlees, die pijn, die vermoeidheid en misschien zelfs die martelingen horen erbij en zullen de eeuwigheid heerlijker maken, al die moeilijkheden banen de weg naar het heerlijke, eeuwige Koninkrijk.

Dit is het normale Christelijke leven. Wat wij hier kennen lijkt niets op het Christelijke leven wat we moeten verwachten.

Dat zei Paulus ook tegen de discipelen in Lystre, Ikonium en Antiochië, juist met de verzekering van lijden en verdrukking werden ze aangespoord om vol te houden.

En nadat zij aan die stad het Evangelie verkondigd hadden en veel discipelen gemaakt hadden, keerden zij terug naar Lystre, Ikonium en Antiochië, 22 en zij versterkten de zielen van de discipelen, spoorden hen aan in het geloof te blijven en zeiden dat wij door veel verdrukkingen in het Koninkrijk van God moeten ingaan. (Handelingen 14:21-22)

De Heere wil ons vanmiddag voorbereiden op dit belangrijke kenmerk van het Christelijke leven. Iets wat erbij hoort. En zoals we lezen in de tekst van vanmiddag, iets wat ons niet moet bevreemden, iets wat ons niet moet verassen. 

1 Petrus 4:12-19
Geliefden, laat de hitte van de verdrukking onder u, die tot uw beproeving dient, u niet bevreemden, alsof u iets vreemds overkwam. 13 Maar verblijd u naar de mate waarin u gemeenschap hebt aan het lijden van Christus, opdat u zich ook in de openbaring van Zijn heerlijkheid mag verblijden en verheugen. 14  Als u smaad wordt aangedaan om de Naam van Christus, dan bent u zalig, want de Geest van de heerlijkheid en van God rust op u. Wat hen betreft wordt Hij wel gelasterd, maar wat u betreft wordt Hij verheerlijkt. 15 Maar laat niemand van u lijden als een moordenaar of dief, of kwaaddoener, of als iemand die zich met de zaken van iemand anders bemoeit. 16 Als iemand echter als christen lijdt, laat hij zich daarvoor niet schamen, maar God in dit opzicht verheerlijken. 17  Want nu is het de tijd dat het oordeel begint bij het huis van God; en als het eerst bij ons begint,  wat zal het einde zijn van hen die het Evangelie van God ongehoorzaam zijn? 18  En als de rechtvaardige nauwelijks zalig wordt, waar zal de goddeloze en de zondaar verschijnen? 19 Daarom, laten ook zij die lijden naar de wil van God, hun zielen aan Hem, als de getrouwe Schepper, toevertrouwen in het doen van het goede.

Deze middag wil ik het houden bij de verzen 12 en 13. De Heere wil ook ons door deze tekst voorbereiden zoals de Heere Jezus nieuwe discipelen voorbereidde en zoals Paulus de discipelen in Lystre, Ikonium en Antiochië wilde voorbereiden. 

We zien twee dingen die we moeten overwegen.

1. Wat verdrukking is (Hitte die tot uw beproeving dient)

2. Dat we verdrukking met vreugde mogen verwachten (laat het niet je niet bevreemden maar verblijd u…)

1. Allereerst wat verdrukking is. 

Wat gebeurt er als ik nu op dit stuk hout druk? Zou het breken? Als ik er op druk komen we erachter hoe sterk het is. Let maar op.

Dit was een test om te zien hoe sterk het hout is. En zo is verdrukking een test, om te zien of ons geloof echt is. Geloof je echt wat je zegt te geloven? Of is het meer een mooie gedachte om erbij te horen? En zoals het in Job stond, wil je God echt liever dan al zijn zegeningen? Dat is de test hier op aarde, dat is de verdrukking die we moeten verwachten.

1 Petrus 1:5-7
U wordt immers door de kracht van God bewaakt door het geloof tot de zaligheid, die gereedligt om geopenbaard te worden in de laatste tijd. 6  Daarin verheugt u zich,  ook al wordt u nu voor een korte tijd – als het nodig is – bedroefd door allerlei verzoekingen, 7  opdat de beproeving van uw geloof – die van groter waarde is dan die van goud, dat vergaat en door het vuur beproefd wordt – mag blijken te zijn tot lof en eer en heerlijkheid, bij de openbaring van Jezus Christus. 

En hier in hoofdstuk 4 zien we een ander voorbeeld van verdrukking die tot beproeving dient, dit is hete verdrukking. Vuur wat brand en pijn doet. Maar, het heeft een heerlijk doel. 

Als het nu in je leven pijn doen, als het brand en te heet lijkt, wees niet ongerust, de Heere beproeft je, zoals goud beproefd wordt in het vuur. 

Wat gebeurt er dan als goud in het vuur komt?  Alles wat nep is, alles wat vuil is wordt verbrand zodat alleen wat echt goud is overblijft.

Wil je dat? Wil je dat de Heere alles uit je leven brand wat nep is, wat vuil is, wat waardeloos is, wat nog aards is? Wat je vastplakt aan deze wereld?

Voorbeelden van de eerste Christenen
De eerste Christenen voelden deze hitte letterlijk, ze werden vervolgt en verdrukt. Als fakkels werden ze in de straten van Rome verbrand om de straten te verlichten. Deze Christenen waren het licht van Rome en zo werden ze door God gebruikt om ook het licht van de wereld te zijn. Want door hun voorbeeld, waarin zij het voorbeeld van Christus volgden, zijn er zoveel broeders en zusters na hen levende, maar ook stervende getuigen geweest van Christus opofferende liefde. Ze vormden geen leger om zich te verzetten tegen de verdrukker maar gaven zich gewillig.

Want daar ontbreekt het nog aan. Een zichtbaar getuigenis van Christus opofferende liefde. En door de eeuwen heen zijn er zoveel broeders en zusters geweest die zo hebben mogen getuigen, ook hier in de buurt.

Ik wil een aantal broeders en zusters noemen die zo trouw gestreden hebben en hun geloof verzegeld hebben met hun eigen bloed, omdat ze Christus zo liefhadden, omdat ze de hemel zo graag wilden.

Weynken, een zuster uit Den Haag, zou verbrand worden omdat ze Christus wilde volgen. Hier wat fragmenten uit haar verhoor:

“Je zult sterven als je hieraan vast houdt.” “Ik ben al gestorven.” antwoordde ze. Zou jij zo antwoorden?

“Hoe zie je de heilige olie?” Haar reactie: “Olie is goed door de salade, of om er je schoenen mee te poetsen.” Uren ging het verhoord door, de Heere gaf haar woorden en ze hield vast. Ze wilde bij Christus blijven.

Onverschrokken liep ze naar de bank en ging tegen de paal staan waar ze verbrand zou worden en zei: “Staat de bank wel stevig, zal hij niet omvallen?” Vervolgens maakte de scherprechter de touwen klaar waarmee ze gewurgd zou worden. De vrouw deed haar halsdoek en sluier af en deed zelf de strop om haar nek.

Toen riep de monnik: “Moeder Weynken, wil je graag sterven als een Christen?”

“Ja!”

“Dat is goed, keer je je af van alle dwalingen?”

“Ja, dat doe ik!”

“Dat is goed! Heb je er verdriet over dat je gedwaald hebt?”

“Ik heb vroeger veel gedwaald, daar heb ik verdiet over. Maar dit is geen dwalen, dit is de rechte weg. Ik blijf bij God.”

Toen ze dit gezegd had begon de scherprechter haar te wurgen. Toen ze dat voelde, sloot ze haar ogen alsof ze in een diepe slaap viel. Ze gaf de geest op 20 november 1527.

In 1544 waren er in Rotterdam een groep gelovigen die in het geheim samenkwamen. Ze werden verraden door een buurvrouw die langskwam om een ketel te lenen. 

Na veel martelingen bleek dat ze hun geloof niet wilden opgeven. Daarom werden de mannen ter plaatse onthoofd en de vrouwen op gruwelijke manier onder het ijs verdronken. Onder deze trouwe slachtschapen, die zich gewillig om de naam van Christus overgaven was ook een meisje van 14. Zij had een lied geschreven, dit is een vers uit dat lied.

Deze Bruidegom heeft mij verkoren
Van des Werelds kwaad venijnig abuis.
In ijdelheid zo was ik geboren;
Ik wil met Hem zoeken een ander huis.
Adieu Vader, Moeder, Zusters, Broed’ren,
Adieu Vrienden allemaal,
Adieu Vrienden allemaal,
Adieu alle des Werelds goed’ren,
Deze Bruidegom die neem mij waar.

Joost Joosten, een jongen hier uit Goes werd, in 1560, op zijn achttiende opgepakt omdat hij zich de Roomse Kerk afgekeerd had, zich bekeerd had tot Christus en zich op zijn geloof had laten dopen. Hij werd verschrikkelijk gepijnigd. 

Grote ijzeren stangen sloegen ze in zijn knieën tot ze er bij zijn enkels uitkwamen. Maar hij bleef trouw! Hij had groter loon wat hem wachtte. En zelfs toen hij stierf was Hij zo blij in de Heere. Hij zong nog toen hij zijn hut van stro binnenging om daar verbrand te worden.

Een lied wat hij schreef staat ook in onze bundel, ze schreven in die tijd veel liederen, ook hele lange om onderwijs of hun belijdenis door te geven, rijm is dan makkelijker te onthouden en door te geven dan een brief: 

O Allermooiste onder alle mensen
Mijn ziel verlangt er naar bij U te zijn
Alleen Uw heerlijkheid kan ik mij wensen
Wanneer zal ‘k zijn in Uw aanwezigheid

Er zijn nog zoveel van zulke geloofsgetuigen, juist ook na Hebreeën 11.

Mariken en Anneken uit Leiden, die liever het Brood des Levens kenden dan de brood-god aanbaden die “door wormen zou worden gegeten.”

Anneke Jans die in Rotterdam verdronken werd, ze bleef trouw, ook al moest ze haar zoontje van 4 achterlaten. Maar de Heere zorgde voor hem. 

Simon de Kramer uit Bergen op Zoom is met Christus buiten de stad gegaan om daar Zijn smaad te dragen. Daar buiten Bergen op Zoom is hij verbrand. 

David en Levina in Gent verbrand, ze mochten niet meer knielen, maar aan de paal waar ze verbrand zouden worden riep David Levina toe: “Wees blij, lieve zuster, want wat we hier lijden, is niet te vergelijken met de eeuwige heerlijkheid die ons te wachten staat.” Toen ze geofferd werden riepen ze beide: “Vader, in Uw handen beveel ik mijn geest.”

Zo hebben zoveel broeders en zusters hun leven geofferd voor de waarheid, voor Christus. Digna Pieters, verdronken in Dordrecht. Govert Jaspers uit Goes gemarteld tot de dood. Jan Grendel in Goes op de markt verbrand. En zo zijn er wereldwijd nog veel meer getuigenissen van trouwe volgelingen van het Lam!

Ze wakkeren zo het vuur aan om Christus te volgen. Het zijn zulke heerlijke voorbeelden, getuigenissen van echte mensen hier uit de buurt die Christus liever hadden dan hun leven.

Zij werden verdrukt, gemarteld en gedood om het Avondmaal of de Doop. Dat hoeven wij dat gelukkig niet meer te verwachten, al kan het soms veel strijd opleveren. Maar het huwelijk, Gods visie op het prilste leven, de prediking van zonde, persoonlijke schuld, en Christus als de enige weg, willen wij staan voor deze waarheden, of wat de God ook zegt in Zijn Woord, ook als het lijden kost of zelfs de dood?

2. Dat we verdrukking met vreugde mogen verwachten

Dit is wat we moeten verwachten met vreugde. 

Vers 12
Geliefden, laat de hitte van de verdrukking onder u, die tot uw beproeving dient, u niet bevreemden, alsof u iets vreemds overkwam. 13 Maar verblijd u naar de mate waarin u gemeenschap hebt aan het lijden van Christus, opdat u zich ook in de openbaring van Zijn heerlijkheid mag verblijden en verheugen.

Laat het je niet verassen, verwacht het, want Jezus heeft het gezegd: Neem je kruis op anders kun je mijn discipel niet zijn, bereken de kosten, wil je Mij echt? En Paulus heeft het gezegd dat de weg naar Gods Koninkrijk gebaand is met lijden, met veel verdrukking. Dan moet je het echt willen. 

Maar als je die getuigenissen hoort, maakt het je misschien juist bang, is de prijs echt zo hoog?! 

Het kan je beangstigen als je nadenkt wat je lichaam zou moeten verduren, dat maakt mij soms ook bang, maar laten we elkaar ook zo aansporen, is Christus het niet waard? Besef je waar je naar op weg bent? Dat dit hier niets is in vergelijking met thuis, met het heerlijke Koninkrijk wat op ons wacht? Het Koninkrijk der Nederlanden is niets met het Koninkrijk der Hemelen.

We zijn vreemdelingen hier op aarde, zoals Petrus de gelovigen in deze brief noemt. Leef zo, als een vreemde op aarde, maar gekend in de hemel.

Besef dat het hier op aarde zal zijn zoals je in de doop geproefd hebt, dat was het voorproefje op het Christelijke leven, even koud, maar je blijft niet in dat graf, op hetzelfde ogenblik wordt je opgetrokken uit dat graf en omhult met nieuw leven. Dit is het niet, broeders en zusters, wat komt is waar we voor leven, en sterven.

Daarom mag je blij zijn, daarom mag je moedig lijden verwachten, omdat er heerlijkheid wacht, maar nog om een grotere reden. 

Vers 13
Verblijd u naar de mate waarin u gemeenschap hebt aan het lijden van Christus, opdat u zich ook in de openbaring van Zijn heerlijkheid mag verblijden en verheugen.

Verwacht het met vreugde omdat je deelt in het lijden van Christus, jouw Verlosser leedt zo en je mag delen in Zijn lijden, als Zijn lichaam, om Zijn opofferende liefde zichtbaar te maken in deze koude, liefdeloze, zondige wereld. 

Wil je dat? Wil je Zijn opofferende liefde laten zien door te delen in Zijn lijden? Ik vind dat heel moeilijk, maar, o ik verlang dat echt. Ik verlang Zijn heerlijkheid op een veel diepere en meer bijzondere manier te zien, om Hem nog beter te leren kennen in Zijn liefde die Hem drong om dit, mét al mijn schuld te dragen. 

Nee, wij zullen nooit kunnen lijden als Christus. Hij leedt alleen, verlaten door ons en meer nog verlaten door de Vader, als wij lijden, lijden met Hem! Hij zal je niet verlaten en juist nog dieper en heerlijker zijn glorie laten zien, in de verdrukking. 

Wees daarom blij als je getest wordt, als je de mogelijkheid krijgt om aan de wereld, aan satan en aan God zelf te laten zien dat Hij meer waard is! Dat Hij die Parel is van grote waarde waarvoor je alles op wilt geven. Wees blij als het heet is en alles wat nep en vuil is weggebrand wordt. Wees blij als er op je gedrukt wordt. En wees blij als je dichter bij huis bent, waar je Zijn heerlijkheid eeuwig zult bewonderen in Zijn Koninkrijk.  

Als u smaad wordt aangedaan om de Naam van Christus, dan bent u zalig, want de Geest van de heerlijkheid en van God rust op u. (1 Petrus 4:4)