Op die grote zee waar jou schip is afgedreven is het niet alleen de stroming die je in gevaar brengt, maar in het duister houden zich duizenden zeerovers schuil. In sluipvaart naderen ze je schip om de bemanning plotseling te overmeesteren. Ze hebben het makkelijk als de bemanning hun roes ligt uit te slapen en niet in staat is om ze af te slaan.

Op de meeste schepen hebben de zeerovers vrij spel, ze worden vrolijk onthaalt door de bemanning zonder te weten dat ze berooft zullen worden. Ze lijken eerst vriendelijk, maar uiteindelijk stelen ze alles wat hen in leven kan houden.

Maar op het schip waar de Reddingsboot langszij kwam is het anders. De stuurman van de Reddingsboot kwam aan boord, het schip werd hersteld en de koers veranderde. Maar niet de hele bemanning was blij met deze verandering. Sommigen vroegen zich af of die nieuwe Stuurman wel te vertrouwen was. Anderen twijfelden of ze niet beter naar de zeerovers konden luisteren, hun mooie woorden klonken beter dan die van de Stuurman die hen gewaarschuwd had dat ze op weg naar de thuishaven zeker nog strijd en stormen moesten doorstaan, dat hun trouw aan de nieuwe Stuurman beproefd zou worden. Maar als ze vol zouden houden, zo had Hij belooft, zou Hij ze veilig in de haven brengen.

Zo was de sfeer op het schip soms elke dag anders. Soms luisterde de bemanning naar de Stuurman en wat Hij belooft had, maar soms luisterden ze naar de zeerovers en kropen ze bang in het ruim.

Dit was de strijd waarvoor de Stuurman gewaarschuwd had. Niet alleen van buitenaf door de stormen die hun scheepje soms alsnog leken te breken, maar ook op het schip zelf waar indringers hen wilde beroven van alles wat de Stuurman gegeven had.

Bevinding en emoties

Toen je afgelopen weken las hoe je in je zonde van God afgedreven was, raakte je dat. Misschien herkende je de zonde in je leven en toen je hoorde hoe de Heere Jezus je wilde vergeven en herstellen door het geloof in Hem, maakte het je blij dat de Heere Jezus je zo graag wilde vergeven. Misschien nam je het woord met vreugde aan zoals degenen op de Pinksterdag. De bemanning van je schip was blij!

Het kan ook zijn dat je nog lang nagedacht over je zonde, je besefte wat je gedaan had met de Heere Jezus, en hoe groot het gevaar was van het komende oordeel. Misschien was alles wel donker om je heen omdat je zo verdrietig was over wat je gedaan hebt. Misschien heb je lang in het donker op je kamer gezeten zoals Paulus toen hij gehoord had wat hij gedaan had. De bemanning van je schip was verdrietig.

Deze emoties zijn goed. De Heere had ons niet alleen gemaakt als een fysiek rationeel schepsel. Hij gaf ons een hart, een diep inwendig bewustzijn wat emoties ervaart in reactie op wat in of om ons heen gebeurt. Deze emoties geven diepte en kleur aan wat we beleven. En zo wordt bevinding soms uitgelegd als het merken dat het waar is wat Gods Woord. Iemand heeft je vast wel eens gevraagd of je wel eens verdriet hebt gehad over je zonde. Misschien heeft een dominee je wel eens gevraagd of je wel eens een indruk hebt gehad van je ellende, of je wel eens iets hebt ingeleefd je verlorenheid. Al deze uitdrukkingen vragen naar een bepaald gevoel bij een bepaalde overtuiging. Zo zouden we bevinding kunnen uitleggen als: het ervaren van emoties in reactie op wat je ziet en hoort. Omdat Gods Woord zelf geen definitie geeft aan deze bewoording in de context van verlossing, is het belangrijk om ook hierin te onderzoeken hoe er in de Bijbel met deze ervaringen omgegaan wordt.

Allereerst zien we dat de Heere Jezus zelf deze indrukken kende. Hij kende emoties waardoor hij de werkelijkheid ervaarde: Hij was blij (Lukas 10:21), verdrietig (Lukas 19:41), bang (Johannes 12:27), boos (Mattheüs 23:33) en boven alles voelde Hij liefde (Markus 10:21, Filippenzen 1:8).

Hoewel wij allemaal de emoties van de Heere Jezus kennen, werden de emoties van de Heere Jezus altijd gewekt door de werkelijkheid. Hij beleefde alles zoals het werkelijk was. Maar onze emoties worden vaak gewekt door leugens en vervormingen van de werkelijkheid.

Daarom moeten onze gedachten vernieuwd worden. Als we tot geloof gekomen zijn mogen we groeien in kennis, als een discipel van de Heere Jezus, en in genade en zo zullen ook steeds vaker de juiste emoties gewekt worden.

Indrukken redden ons niet

Indrukken en emoties op zichzelf zeggen niets. We kunnen geraakt worden als we horen dat we gezondigd hebben. Verdrietige emoties zijn dan goed en passend. Maar het zegt niets over ons behoud. We kunnen de hele dag verdrietig zijn over onze zonden, zoals David, maar het brengt ons niets dichter bij vergeving, zoals Judas. Enkel door geloof in de Heere Jezus worden we gered (Efeze 2:8). Geloof wordt niet gewekt door indrukken. Het geloof is uit het gehoor (Romeinen 10:17), niet uit emoties.

Geloof zal echter zeker emoties opwekken. Zoals Charles Spurgeon zegt: Geloof zal emoties opwekken, zelfs de beste emoties, maar je zult lang moeten wachten als je geloof verwacht op grond van je emoties.

Want de gerechtigheid van God wordt daarin geopenbaard uit geloof tot geloof, zoals geschreven is: Maar de rechtvaardige zal uit het geloof leven. (Romeinen 1:17)

Zoals geloof uitgedrukt word in bekering, zo wekt geloof ook emoties. Ons hart, ons diep inwendige bewustzijn, ervaart de werkelijkheid van wat God in Zijn Woord over ons en over de Heere Jezus zegt wanneer we dit betrouwbare getuigenis aannemen.

Dit inwendige bewustzijn wat met emoties beleeft wat gehoord en gezien wordt, wordt ook de “innerlijke mens” genoemd die, als je tot geloof gekomen bent, zich door de Heilige Geest verheugd, steeds weer vernieuwd wordt, en versterkt wordt (Romeinen 7:22, 2 Korinthe 4:16, Efeze 3:16).

Emoties laten zien wie we geloven

Zeker, zo laten emoties ook zien wat we werkelijk geloven: de leugens van de zeerovers, de duivel die je wil misleiden of de waarheid van de Stuurman die je wil herstellen.

Als je verdrietig bent over je zonde omdat je hoort dat je gezondigd hebt tegen God en dat het oordeel wacht, is het goed dat je verdrietig bent, deze indruk wordt gewekt door de werkelijkheid die God je laat zien. Maar als je bang bent om je zonden te belijden en te vertrouwen op de Heere Jezus, is dat geen goede emotie, deze emotie wordt gewekt door een leugen, door die zeerovers die je af willen houden van wat de Heere Jezus je wil geven.

Vertrouw daarom niet op emoties, op indrukken, op wat je ervaart bij wat je denkt en hoort. Het is een wankele grond, zo veranderlijk als het weer. Vertrouw op Gods Woord, neem het betrouwbare getuigenis van de Heere Jezus aan, druk dat uit in afkeer van de zonde en overgave aan de Christus om Hem te volgen in nieuwe gehoorzaamheid, want Hij heeft deze dingen gesproken “opdat Mijn blijdschap in u zal blijven en uw blijdschap volkomen zal worden.” (Johannes 15:11). De Heere verlangt je blijdschap en liefde meer dan welke indruk of emotie ook, Hij gaf Zijn leven om je blijdschap te geven in liefde tot God.

Zo verlangt de Heere Jezus dat we God liefhebben “met heel ons hart, met heel onze ziel en met heel ons verstand” (Mattheüs 22:37). We kunnen deze waarheden met ons verstand erkennen, wat ook de demonen doen, maar het is dood geloof als het vruchteloos blijft, zonder bekering (Jakobus 2:20), zonder verdriet over de zonde, zonder liefde van God en blijdschap van verlossing wekt door de kracht van de Heilige Geest (2 Korinthe 7:9-10, Romeinen 5:5, Galaten 5:22).

Gevoelloos en verhard

Misschien voel je niks, misschien merkte je niks in je hart toen je deze waarheden las, geen verdriet, geen liefde en geen blijdschap. Dit kan verschillende oorzaken hebben.

Vraag je daarom allereerst af of je wel emoties ervaart in andere situaties. Als je blij wordt van iets in deze wereld of verdrietig wanneer je iets in deze wereld los moet laten, meer dan dat je blij wordt van de dingen van God en verdrietig van alles wat van Hem afdrijft, dan laat dat zien waar je schat ligt. “Want waar uw schat is, daar zal ook uw hart zijn” (Lukas 12:34). Je kunt wel ervaren en beleven maar de emoties worden niet gewekt door door de waarheid, je gelooft de zeerovers die je al het bedrieglijke plezier van de wereld voorhouden. Ze misleiden je, echt, geloof hun leugens niet.

Lees daarom nog eens Gods Woord en kijk eerlijk naar je leven, wil je echt vasthouden aan deze wereld die vergaat? Wil je verloren gaan in je zonde? Wil je zelf die ondraaglijke straf dragen? Wil je de Heere Jezus afwijzen en Zijn heerlijke genade niet aannemen?

Als je het Evangelie naast je neer legt, het afwijst en niet aanneemt, zul je steeds ongevoeliger worden. Zonde maakt je leven ongevoelig. De bemanning van je schip wordt dronken gevoerd door de zeerovers zodat ze alles kunnen roven wat ze maar willen en met een bewusteloze bemanning zul je verloren gaan!

“Dit zeg ik dan en getuig ervan in de Heere, dat u niet meer wandelt zoals de andere heidenen wandelen, in de zinloosheid van hun denken, 18 verduisterd in het verstand, vervreemd van het leven dat uit God is, door de onwetendheid die in hen is, door de verharding van hun hart. 19 Zij hebben zich, ongevoelig als ze zijn geworden, overgegeven aan losbandigheid, om alle onreinheid begerig te bedrijven.” (Efeze 4:17-19).

Het leidt tot de dood! Luister daarom naar Gods betrouwbare getuigenis, vertrouw op Zijn Woord!

“Heden, als u Zijn stem hoort, verhard dan uw hart niet, zoals in de verbittering” (Hebreeën 3:15).

Herstelde emoties

Het kan ook zijn dat je emoties over het algemeen moeilijk gewekt worden of dat de strijd hevig is. Misschien kun je het niet zo goed verwoorden als de Psalmisten of zoals je het in boekjes hebt gelezen. Daarom nog een vraag: Herken je weinig indrukken of emoties, maar moet je er niet aan denken dat God niet zou bestaan en je ongestoord kon zondigen?

De strijd kan groot zijn tegen de verleidingen van de duivel. De wereld trekt, maar je wil het niet. Je wil is veranderd. Je wil niet zondigen. Je hoort de stem van de Stuurman in je hart en wil strijden, maar je verliest zo vaak. Blijf ook dan kijken naar Gods Woord. De Heere beproeft je, en steeds meer zullen leugens en zonde wegvluchten, verdrink ze met Gods heerlijke betrouwbare beloften.

Luister naar Zijn beloften, vertrouw daarop, niet op je indrukken, emoties of ervaringen. Richt je ogen op Hem die om de vreugde die Hem wachtte, het kruis verdroeg voor jou (Hebreeën 12:2). Hij is machtig om je voor struikelen te bewaren, en je levensscheepje smetteloos te stellen voor Zijn heerlijkheid, in grote vreugde (Judas 1:24) Vertrouw op dat Woord, keer je af van je zonde en geef je over aan de Heere Jezus om Hem te volgen in nieuwe gehoorzaamheid.

De Heere Jezus heeft alles wat je nodig hebt. Door de Heilige Geest, die nieuwe Kracht die de Heere Jezus in je hart wil geven, die de griezelige gezichten van de zeerovers zal belichten, zodat je ze zult zien zoals ze zijn, zul je ze verjagen en leven!

“Maar ik zeg: Wandel door de Geest en u zult zeker de begeerte van het vlees niet volbrengen. 17 Want het vlees begeert tegen de Geest in, en de Geest tegen het vlees in; en die staan tegenover elkaar, zodat u niet doet wat u zou willen” (Galaten 5:16-17).

Je geestelijke wapen is het Woord, de waarheid. Richt je op het Woord. Neem het aan in geloof en emoties zullen groeien, zo zal er aan je blijdschap gewerkt worden terwijl je vast staat in het geloof (2 Korinthe 1:24).

De Heere Jezus getuigde “opdat Mijn blijdschap in u zal blijven en uw blijdschap volkomen zal worden.” (Johannes 15:11)

En dit is waar de Heere je toe oproept:

“Verblijd u altijd in de Heere; ik zeg het opnieuw: Verblijd u.” (Filippenzen 4:4).

Niet af en toe, maar altijd verblijd in de Heere, en daar is alle reden voor. Kijk naar je zonde, kijk naar het oordeel, kijk naar de Heere Jezus, hoe Hij verbrijzeld werd voor zondaren en neem Zijn Woord van genade met vreugde aan!

Bij Hem is overvloed van blijdschap:

“U maakt mij het pad ten leven bekend; overvloed van blijdschap is bij Uw aangezicht, lieflijkheden zijn in Uw rechterhand, voor altijd.” (Psalm 16:11)